ARAÇ SAHİPLERİ ve SÜRÜCÜLERİN DİKKATİNE !... KIŞ LASTİĞİ KULLANMA ZORUNLULUĞU, 01 ARALIK 2023 TARİHİNDE BAŞLIYOR !...

Kış aylarında trafik kazalarını asgari düzeye indirmek ve trafik güvenliğini sağlamak amacıyla kış lastiği kullanma zorunluluğu, 01 Aralık 2023 tarihi itibarı ile başlayacak olup, 01 Nisan 2024 tarihine kadar devam edecektir. Kış lastiği kullanma zorunluluğu ticari araçların tamamını kapsamaktadır ve zorunludur. Hususi araçlarla ilgili olarak ise alınan karar tavsiye niteliğindedir. Her ne kadar tavsiye niteliğinde olsa da hususi araçlarında, belirtilen tarihlerde kış lastiği kullanmasında yarar vardır. 2022 yılı Ocak ayında ilimizde yağan ve 50 cm.’yi bulan kar neticesinde yaşanılan trafik çilesi unutulmamalıdır.

Hususi araçlar için tavsiye niteliğinde olan bu uygulama, Valilikler tarafından ilin iklim koşullarına göre zorunlu hale de getirilebilmektedir. Bu neden ile kış lastiği konusunda bulunduğunuz ilin Valiliğinin alacağı karar dikkate alınmalıdır. Zorunlu olduğu halde kış lastiği takmayan sürücülere Trafik Cezası uygulandığı da unutulmamalıdır.

SÜRÜCÜLER TARAFINDAN YANLIŞ BİLİNEN DÖRT MEVSİM LASTİĞİ KONUSUNDA DA UYARIDA BULUNMAK İSTİYORUZ.

Sürücülerde dört mevsim lastiği sanki kış aylarında da kullanılabilir algısı bulunmaktadır. Oysaki dört mevsim lastiği yapı itibariyle kış şartlarına uygun lastik türleri değildir. Bu lastikler içindeki kauçuk oranına bağlı olarak kış aylarında soğuktan sertleşmekte, bu durumda yol tutuşu zayıflamakta, fren mesafesi uzayarak kazalara sebep olmaktadır. Kış lastiğinde ise yapısındaki kauçuk oranı ve özel olarak tasarlanan desenlerine bağlı olarak yol tutuş özelliğini korumakta, trafik güvenliği açısından tehlike anında fren mesafesinin daha kısa olması sebebiyle kazalar gerçekleşmeden önlenebilmektedir.

KIŞ LASTİĞİ KULLANACAK OLAN ARAÇ SAHİBİ VE SÜRÜCÜLER LASTİĞİN KIŞ LASTİĞİ OLDUĞUNU NASIL ANLAYABİLİRLER?

Kış lastiğinin üzerinde, üç tepeli dağ işareti içerisinde KAR amblemi olmalıdır. M+S harfleri işaretlenmiş olan lastiklerde bulunmaktadır. M+S harfleri ile işaretlenmiş olan lastikler çamur, buz ve karlı yollarda iyi performans göstereceğini belirtir fakat garanti sunmaz. Üreticinin tavsiyesidir. M+S harflerinin yanında, üç tepeli dağ işareti içerisinde KAR amblemi de var ise bu lastikler kış lastiği olarak değerlendirilir. M+S harfleri ile işaretlenmiş olan lastiklerde, kar amblemi yoksa bu tür lastikler kış lastiği değildir ve kış lastiği performansını sunmazlar.

LASTİK DİŞ DERİNLİKLERİ SÜRÜŞ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN ÇOK ÖNEMLİDİR.

Bu konuda yeterince dikkatli olunmadığı için özellikle kış aylarında istenmeyen kazalar meydana gelebilmektedir. Lastiklerdeki minimum diş derinliği yasalarla belirlenmiştir. Tüm araç sahiplerinin oto lastiklerini kontrol ettirerek ya da kendileri lastik diş derinliği ölçümü yaparak yola çıkmaları önerilir. İlgili yönetmeliklere göre lastik diş derinliği en az 1,6 mm. olmalıdır. Genelde boylamasına kanalların tabanına 1,6 mm kalınlığında bir sırt bloğu yerleştirilir. Lastikteki aşınma sırt bloğu işaretinden anlaşılabileceği gibi, haricen ölçülerek de lastiğin diş derinliği tespit edilebilir. Lastik sırtı derinliği bu değere düştüğünde (1,6 mm.’nin altına düştüğünde) lastik yasal kullanım sınırına gelmiş demektir ve değiştirilmesi gerekir. Lastik hava basınçları da lastiğin performansını önemli ölçüde etkileyen bir durumdur. Mutlaka üretici firmanın önerdiği basınç değerinde tutulmalıdır. Hava basıncı düşük olan lastiğin daha az kayacağı düşüncesi yanlıştır.

LASTİK İMAL TARİHİ ÖNEMLİ BİR HUSUSTUR.

Özellikle yeni lastik alacak araç sahiplerinin alacağı lastiğin imal tarihine dikkat etmesi ve yeni olmasına özen göstermeleri de gerekir. Çünkü hiç kullanılmamış lastik bile olsa, lastiğin imal tarihi lastiğin performansını etkileyen bir durumdur. Benzer şekilde uzun yıllardır kullanılmış fakat diş derinliği yasal sınırın altına inmemiş lastiklerinde performansı düşmektedir. Bu konuda yasal bir süre olmamasına karşın, lastiğin markasına göre değişkenlik gösterse de, 5 yıldan daha fazla kullanılmaması önerilmektedir.

ARAÇLARIN KIŞLIK BAKIMI İHMAL EDİLMEMELİDİR.

Kışlık lastik kullanımının yanında araçların kışlık bakımı da ihmal edilmemelidir. Rutin bakım, yani motor yağı, yağ filtresi, yakıt filtresi, hava filtresi, ateşleme sistemi, frenler, balatalar vb. sistem ve parçaların kontrolü veya değişimin yanında kış için ilave kontrol ve bakımlar da trafik güvenliği açısından önemlidir. Kış için ilave olarak motorun radyatör sitemindeki soğutma suyuna donmasını engelleyecek şekilde belirli oranda antifriz eklenmeli, akü kontrol edilmeli, yaz aylarında genişleyen V kayışının gerginliği ayarlanmalı veya değiştirilmeli, cam temizleme fiskiyeleri temizlenmeli, cam suyu haznesine donmayan cam suyu konulmalı, ön cam silecekleri yıpranmış ise değiştirilmeli, arka camdaki rezistans kontrol edilmeli ve kalorifer sistemi kontrolü yapılmalıdır. Araçların kışlık bakımlarının yapılması, yakıt tasarrufunun yanında sürücülere güvenli sürüş imkânı da sağlamaktadır.

Bu bilgilerin tüm araç sahibi ve sürücülere yayılması, güvenli ve emniyetli araç kullanımı ve yolculuklar için önemlidir. 28 Kasım 2023

Saygılarımızla,

Aykut KOCALAR

TMMOB Makina Mühendisleri Odası

Gaziantep Şube Yönetim Kurulu Başkanı