GÜNEŞ ENERJİSİ SEMPOZYUMU

TMMOB Makina Mühendisleri Odası'nın düzenlediği "III. Güneş Enerjisi Sistemleri Sempozyumu ve Sergisi" Mersin'de gerçekleştirildi. Sempozyum kapsamında düzenlenen serginin açılışı için Cumhuriyet Meydanında "ODTÜ Güneş Arabası" ve "Güneş Bisikleti"nin halka tanıtımı yapıldı.

Üniversiteler, EİEİ Genel Müdürlüğü, Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Birleşmiş Milletler Uluslararası Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Merkezi, EUROSOLAR-Türkiye, TEMA Vakfı, Temiz Enerji Vakfı-TEMEV, Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü'nün de arasında bulunduğu 30'dan fazla kurum ve kuruluşun desteklediği Sempozyumun açılışı ise bugün yapıldı.

Sempozyumda üniversiteler ve araştırma kuruluşlarından birçok akademisyen ve uzman, konutlar ve elektrikten mimari ve ziraate kadar güneş enerjisinin çeşitli kullanım alanlarındaki uygulamalara yönelik bildiriler sunacaklar. Sempozyumda "Güneş Enerjisinin Bugünü ve Geleceği" konulu bir de panel yapılacak.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Emin KORAMAZ sempozyumun açılışında yaptığı konuşmada, güncel konulara değinerek şunları söyledi:
"Öncelikle son zamanlarda yaşanan terör eylemlerine ve ülkemizin gereksindiği siyasal ortama kısaca değinmek istiyorum. Son ayların başlıca gündem konuları Cumhurbaşkanlığı seçimi, genel seçimler ve Kuzey Irak sorunu ve provakasyon işlevli terör eylemleri olmuştur. Bilindiği gibi ülkemizdeki siyasal ortam gergindir. Zaten gergin olan siyasal ortam siyasetin olağan kanalları dışından gerilmekte, ülkemize ve insanımıza karşı olan terör eylemleri de bu çerçevede bir rol oynamaktadır.

MMO olarak biz, üreten, sanayileşen, hakça bölüşen, üzerinde insanlarımızın kardeşlik, barış ve gönenç içerisinde yaşadığı demokratik bir Türkiye istiyoruz. Böylesi bir Türkiye terörün toplumsal olarak yalıtılmasından, teröre zemin hazırlayan her türlü eşitsizlik ve adaletsizliğin giderilmesinden, siyasetin siyaset kanallarından yapılmasından geçmektedir.

Böylesi bir Türkiye 12 Eylül hukukunun tasfiye edilmesinden, Cumhurbaşkanlığı yetkilerinin temsili düzeye çekilmesinden, baraj engeli kaldırılarak toplumun tercihlerinin parlamentoya yansıtılmasından geçmektedir. Odamız terör eylemlerini şiddetle kınarken ülkemizin esenliği için bu gerçeklerin toplum bilincinde yer edinmesinin önemini kamuoyunun dikkatine sunmaktadır."
Oda Başkanı bu sempozyum ile "güneş enerjisi açısından ülke kaynak ve olanaklarının ortaya çıkarılması, güneş enerjisi kullanımının yaygınlaştırılması ve bunun için gerekli sistem ve teknolojilerin Türkiye'de üretimini sağlamanın amaçlandığını" söyledi.

ENERJİDE YÜKSEK ORANDA DIŞA BAĞIMLILIK İHRACATIN DÖRTTE BİRİNİ GÖTÜRÜYOR
Oda Başkanı Emin KORAMAZ, "Doğalgaz, su, petrol gibi enerji kaynaklarının kullanımı ülkelerin egemenlik ve bağımsızlıklarıyla iç içe geçmiştir" dedikten sonra şunları söyledi: "Ülkemiz enerji temini açısından yüksek oranda dışa bağımlıdır. Ülkemizin enerjideki dışa bağımlılık oranı % 74'ler düzeyine ulaşmıştır. Resmi kurumların yapmış oldukları uzun vadeli projeksiyonlarda dışa bağımlılık oranının 2010da % 71, 2015de % 68 ve 2020 yılı için % 70ler seviyesine olacağı tahmin edilmektedir.
2006 yılında toplam enerji tüketimi 93 milyon ton eşdeğer petrol (MTEP) olarak gerçekleşmiştir. Tüketim oranımız ise her yıl % 5 civarında artmaktadır. 2006 yılında enerji ithalatı için 28 milyar dolar ödenmiştir. Bu değer toplam ihracatımızın yaklaşık dörtte birine karşılık gelmektedir. Artan enerji ihtiyacımızın ucuz, sürekli ve güvenli bir şekilde karşılanmasında yaşanan sıkıntılar ülkemizin en önemli problemlerinden biridir.

Gerekli önlemler alınmazsa yakın bir gelecekte ülkemizin bir enerji dar boğazı ile karşı karşıya kalacağının yetkililerce ifade edildiğini belirten Oda Başkanı, sorunun bu boyutlara ulaşmasının nedenlerini, "yarım yüzyıldır uygulanan IMF ve Dünya Bankası yanlısı özelleştirme ve serbestleştirme politikaları ile enerji alanındaki kamu kuruluşlarının parçalanması ve özelleştirilmesi, ithal doğalgaza dayalı elektrik enerjisi üretim tesislerinin teşvik edilmesi, linyit yakıtlı santrallerimizin ve hidroelektrik santrallerimizin gerekli iyileştirme, kapasite artırımı, bakım ve onarım çalışmalarının yapılmaması" olarak açıkladı.

GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİMİZ ÇOK İYİ
KORAMAZ, EİEİ verilerine göre ülkemizdeki yenilenebilir enerji kaynakları potansiyelinin yaklaşık 200 milyon TEP olarak tahmin edildiğini, ancak "hidroelektrik potansiyelimizin % 30'u, jeotermal potansiyelimizin % 3'ü ve rüzgar potansiyelimizin % 0,1'inin değerlendirildiğini" belirtti. KORAMAZ güneş enerjisi potansiyelinin yüksekliğini ise şu verilerle açıkladı: "Güneş enerjisi açısından Doğu Karadeniz hariç bir "güneş ülkesi" diyebileceğimiz Türkiye'nin yıllık ortalama toplam güneşlenme süresi 2.640 saattir ve bu günlük toplam 7,2 saate karşılık düşmektedir. Türkiye'nin brüt güneş enerjisi potansiyeli 87,5 milyon ton eşdeğer petrol olarak belirtilmektedir. Bunun 26,5 milyon TEP'i ısı üretimine 8.75 milyon TEP'i ise elektrik enerji üretimine elverişli miktarlar olarak belirtilmektedir. Bu veriler, güneş enerjisi potansiyeli bakımından oldukça zengin bir ülke olduğumuzu göstermektedir. Ancak diğerleri gibi bu kaynak da yeterince değerlendiril-memektedir. Oysa bir hesaplamaya göre, Türkiye'ye gelen güneş ışınımının, bugünkü petrol fiyatları üzerinden karşılığı günlük 100 milyar doların üzerindedir. Ancak Türkiye kendisine gelen bu enerjinin sadece yüz binde ikisinden yararlanmaktadır.
Öte yandan şu anda yalnızca 18 milyon konut içinde yalnızca 3,5-4 milyon konutta güneş enerjili sıcak su sistemi bulunduğu gözetilmelidir. Bu sistemlerin ülkemize enerji getirisi yaklaşık olarak 500 -600 milyon dolardır. Oysa bu sistemin yaygınlaştırılmasıyla yalnızca bu alandan 3-3,5 milyar dolar daha ısıl enerji katkısı gerçekleşebilir."

ENERJİ AYDINLANMASI, ENERJİ DEVRİMİ
Emin KORAMAZ yapılması gerekenlere ilişkin de şunları söyledi: "Türkiye enerjide mutlaka kaynak çeşitlemesine yönelmek, enerjiyi etkin ve verimli kullanmak, yerli, yeni ve yenilenebilir kaynaklarını kullanmayı öğrenerek, bir "enerji aydınlanması", bir "enerji devrimi" gerçekleştirmek zorundadır.

Özellikle güneş, jeotermal ve rüzgar kaynaklarından enerji elde etmek için gerekli teknoloji ve ekipmanların büyük bir çoğunluğunun ülkemizde üretimi vardır. Ülkemiz bu konuda gerekli yetkinlikte mühendis ve teknik elemana da sahiptir.
Ciddi bir kamu planlaması eşliğinde, "Yerli, Yeni ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Dayalı Ulusal ve Kamusal Bir Enerji Politikası" uygulanması durumunda enerjideki dışa bağımlılığımızı azaltabileceğimizi ve giderek ortadan kaldırabileceğimizi, ülkemizi uluslararası arenada bağımsız ve güçlü kılabileceğimizi ve ancak böylece "enerji yönetimi"ni başarabileceğimizi bir kez daha belirtmek istiyorum. Güneş enerjisi konusu da böylesi bir politikanın alt başlığı olarak ele alınmalıdır. Enerji ile ilgili yasalarımızda güneş enerjisi çok az ve yetersiz bir yer tutmaktadır. Özel yasa ve mevzuat düzenlemelerine gereksinim vardır.

Güneş enerjisinden yararlanma konusunda teşvik edici politika oluşturulmalı, 2010 sonrasında kuruluş maliyetleri düşeceği tahmin edilen fotovoltaik pillerin yerli üretimi için AR-GE çalışmalarına başlanılmalıdır. Bina çatılarında güneş enerjili piller kullanılması teşvik edilmelidir. Güneş enerjisine dayalı elektrik alımında yüksek fiyatlar uygulanarak, bu tarz üretim teşvik edilmelidir.
Güneş kolektörlerinin tüketici bazında kullanımı teşvik edilmelidir. Nüfusun ve enerji tüketiminin yoğun olduğu büyük kentlerde yerel yönetimlerle işbirliği yapılarak güneş kolektörlerinin yaygın kullanımı konusunda çalışmalar yapılmalıdır. Güneş kolektörleri ve aksesuarlarında KDV oranı düşürülmelidir.

Güneş enerjisi sıcak su sistemlerinin, güneş enerjisi potansiyelinin yüksek olduğu Güneydoğu Anadolu, Akdeniz ve Ege Bölgesinde öncelikli olarak yeni yapılmakta olan binalarda kullanımını artıracak şekilde düzenlemeler yapılmalıdır.
Konutlarda tüketilen enerjinin %80i ısınmaya harcanmaktadır. Bu nedenle güneş mimarisi önemsenerek uygulanmalı, öncelikle büyük şehirlerden başlanarak yeni yapılmakta olan binalarda yönlendirme ve yalıtıma büyük önem verilmeli, ek maliyet getirmeden % 30lara varan ısı kazancı sağlayan mimari özellikler kullanılmalıdır.
Bu konuda ilgili meslek odaları ile işbirliği içinde bilinçlendirme çalışmaları yapılmalıdır.

Kırsal alanlarda pişirme amaçlı kullanılan güneş ocaklarının yaygınlaştırılması için çalışmalar yapılmalıdır.
Jeotermal ve rüzgar enerjisinin mevcut olduğu bölgelerde güneş enerjisi ile entegre sistemler oluşturulmalıdır.
Güneş enerjisi ile ilgili uygulamalarda özellikle yerel yönetimler ve ilgili kamu kurumları tarafından vatandaşlar özendirilmeli ve yatırım masraflarına destekler verilmelidir."