DENETİMSİZ VE KAYIT DIŞI OKUL SERVİSLERİNE HAYIR!

Türkiye genelinde yüz binlerce okul servis aracı trafiğe çıkarken, bu araçların güvenlik standartlarına uyması ve düzenli olarak denetlenmesi hayati önem taşımaktadır. Mevcut uygulamalar ve mevzuat değişiklikleri, maalesef güvenlik konusunda ciddi eksikliklere yol açmaktadır. Bu eksikliklerin giderilmesi ve güvenlik standartlarının yükseltilmesi için yetkilileri göreve çağırıyoruz.

1. Güvenlik Sorunları:

- Okul servislerinde araç takip sistemi, 3 noktalı emniyet kemeri ve sensörlü koltuk gibi kullanılması zorunlu olan güvenlik ekipmanlarının kullanımı, sürekli ertelenmekte ve uygulanmamaktadır. Bu durum, çocuklarımızın can güvenliğini tehlikeye atmaktadır.
- Servis araçlarının teknik ve güvenlik denetimlerinde yetersizlikler bulunmakta; standart dışı bakım, onarım ve parça değişimleri yapılmaktadır.
- Araçların yaş sınırları sürekli uzatılmakta, eski araçların trafikte yer almasına izin verilmektedir.
- “DUR” uyarı işaretlerinin eksikliği ve diğer araçların okul servis araçlarına yaklaştıklarında durmalarını gerektiren kuralların uygulanmaması da ek riskler yaratmaktadır.

2. Ertelenen Düzenlemeler:

- Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği'nde yapılan değişikliklerle, zorunlu güvenlik önlemlerinin uygulanma süreleri 2026 yılına kadar uzatılmıştır.
- Araçların yaş sınırı ve teknik donanımına ilişkin kurallar sık sık değiştirilmektedir, bu durum çocukların güvenliğini olumsuz etkilemektedir.
- "DUR" uyarı işareti, araç takip sistemi, iç ve dış kamera sistemleri gibi önemli güvenlik önlemleri, gerekli cezai yaptırımlar ve denetim mekanizmaları henüz tam olarak yürürlüğe girmemiştir.

3. Önerilerimiz:

• Düzenli Teknik Muayeneler: Okul servis araçlarının tüm teknik muayeneleri yalnızca yetkili servisler tarafından düzenli aralıklarla yapılmalıdır. Araçlar, yaşlarına göre daha kısa periyotlarda ek teknik denetimlerden geçmeli; bakım ve onarımlar sadece yetkilendirilmiş servislerde ve takip edilebilir bir şekilde gerçekleştirilmelidir. Bu süreçler, çocuklarımızın güvenliği açısından sıkı şekilde denetlenmelidir.
• Zorunlu Güvenlik Ekipmanları ve Denetimi: Araçlarda her öğrenci için standartlara uygun emniyet kemeri, yangın söndürme sistemi ve 100 km/s hız sınırlayıcı cihaz gibi ekipmanlar zorunlu olmalı, bu donanımların varlığı ve işlevselliği düzenli denetimlerle kontrol edilmelidir. "DUR" uyarı işaretleri tüm araçlarda bulunmalı ve aktif kullanılmalıdır.
• “DUR” Uyarı İşaretlerinin Kullanımı ve Cezalar: “DUR” uyarı işaretlerinin kullanımı zorunlu hale getirilmeli, bu işarete uymayan araç sürücülerine caydırıcı cezalar uygulanmalıdır. Diğer araçların bu işareti gördüklerinde durmalarını sağlamak için gerekli yasalar çıkarılmalı ve denetimler sıkılaştırılmalıdır.
• Sürücü ve Rehber Personel Eğitimleri: Şoför ve rehber personel, mesleki yeterliliğe ve temiz bir sicile sahip olmalı; trafik kuralları, çocuk güvenliği ve ilk yardım gibi konularda düzenli eğitim almalıdır. Şoförler için en az 3 yıllık E sınıfı veya 5 yıllık B sınıfı sürücü deneyimi şartı aranmalıdır.
• Velilerin ve Okul Aile Birliklerinin Katılımı: Veliler, servis araçlarının güvenliğini düzenli olarak kontrol etmeli, standartlara uymayan araçları yetkililere bildirmelidir. Okul Aile Birlikleri, servis denetimlerine aktif katılmalı ve MMO birimleriyle iş birliği yapmalıdır.
• Teknik Özelliklerin Şeffaflığı: Servis araçlarının teknik özellikleri ve güvenlik donanımları araç içinde herkesin görebileceği şekilde sergilenmelidir. Bu, güvenlik bilincini artıracaktır.
• Medyanın Bilgilendirme Rolü: Medya kuruluşları, okul servislerinin güvenliği konusunda kamuoyunu bilgilendirici yayınlar yapmalı ve farkındalık yaratmalıdır.
• Makina Mühendisleri Odası: MMO, bu süreçte teknik destek sunmaya hazırdır.
• Makina Mühendisleri Odası: MMO geliştirdiği Filo Mühendisliği projesiyle getirilecek ek teknik denetimleri, yetişmiş kadrosuyla kamusal bir anlayışla yapmaya taliptir.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası
İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu
06.09.2024